July 19, 2025 | शनिबार, साउन ४, २०८२

स्याउ लटरम्मै बजार अभावले थन्कियो बारीमा

  • सेती कर्णाली खबर
  • आइतवार, अशोज ७, २०८० 0५:0९
स्याउ लटरम्मै बजार अभावले थन्कियो बारीमा

उमेश रोकाया,७असोज/बाजुरा- स्याउ लटरम्मै बजार अभाव थन्कियो बारीमा रहेकोे छन।

हिमाली गाउँपालिका वडा नम्बर ६ धिम गाउँ नजिकैको लेख झिनीमा स्याउ लटरम्मै बजार अभाव थन्कियो बारीमा रहेकोे स्थानीय मोहन रावतले बताएका छन। विगत लामो समय देखि नै स्याउ खेती झिनी लेखमा गरिरहेका छौ। वर्षौं स्याउ बोट फलाउने गरेपनि बजारीकरण नहुदा रुखको बारीमा रहने गरेको छ। गाउँमा भएको स्याउ मेला पर्वमा अलि बेचबिखन गर्ने गरेको छ। जति बोट्मा लागेको स्याउ बेच्न पाएको छैन।

बारीमा लागेको स्याउ बारीमा कुहिने गरेको छ। स्याउ प्रत्येक वर्षमा कुइनटको हिसाबले फले पनि बजार नपाउदा कृषकलाई स्याउ खेतीबाट घाटामा परेका छन। कतिपय वारि बाट स्याउ ल्याए आफ्ना आफन्त लाई कट्ठा हिसाबले दिइने गरेको छ। कहिले काहिँ सस्तो दर लगाएर बेच्ने गरेपनी गाउँमा स्याउ मात्र बढी हुँदा स्याउ घरमा थन्किएको कृषक रावतले वताए।

धिम गाउँका ३० प्रतिशत मान्छेले स्याउ खेतीकमाइ लागेका छन। स्याउ साउन र भद्र महिनामा रुखमा लटरम्म फलेको हुन्छ। जति फल लागेपनी बजार नपाउदा स्याउ जग्गा तथा लेखका छानामा राख्ने गरिन्छ। कतिपय कुइने गरेको छ। फलेको जति स्याउ बेच्ने हो भने कृषकलाई जीवन निर्वाह गर्न सजिलोसंग रह्ने छ। एक जना कम्तीमा ५ कुइनट्ल स्याउ फलाउने गरेको छ। सबै स्याउ घरमा लिएर आफ्ना आफन्त लगायत नयाँ व्यक्तिलाई निशुल्क वितरण गर्ने गरेका छौ। घरमा लामो समय सम्म राखे भने कुइने डरले भएपनि निशुल्क दिइने गरेको कृषक कलक रावतले वताए।

अहिले अवस्था स्याउ बारीको बारीमा रहेका छ्न। बजार नपाउदा स्याउ भुइँमा झरेर कुइने गरेको छ। कतिपय कृषकले कुइने गरेको स्याउ गाइ बस्तुलाई आहारा रूपमा खुलाउने गरेको छ। स्याउ रुख बाट निकाली सकेको अलि धेरै समय भए चाडै बिक्री गर्न पाएन भने कट्टामा कुइने हुँदा खेतीयोग्य ठाँउमा फालिने गरेको छ। रुखमा फलेको सयमा फाइदा होला भनेको अवस्था कृषक घाटामा पर्ने हुँदा स्याउ खेतीयोग्य काम कम हुने अवस्था रहेकोे रावतले बताएका छ।

झिनी लेखमा धेरै जसो कृषकले स्याउ खेती गरेका छन। भने कम ओखर खेती पनि गरेका छन। एक व्यक्तिको ४० देखि ६० बोटा स्याउ लगाएका छन। सबैभन्दा बढी फल्ने स्याउका रुख ३० सम्म छ्न। भने कम स्याउ फल्ने रुख ५ वटा बोटा अहिलेसम्म लाग्ने गरेको देखिन्छ। जसमा धेरै स्याउ फलाउने कृषक १६ कुनटल सम्म पाएका छन भने कम फलाउने २ कुन्टल सम्म स्याउ उत्पादन गरेको हुन्छ। एउटा रुख करिब ५० किलोग्राम देखि १ कुन्टल स्याउ फल्ने गरेको कृषक धन बहादुर रावतले बताउनुभयो।

रावत परिवारका ३० जना जतिको प्रत्येक व्यक्तिले १५ कुइन्टल सम्म फलेको हुन्छ। बाकी निम्न परिवारको प्रत्येक व्यक्ति बराबर ५ कुन्टल वार्षिक रूपमा पलाउने गरेको छ। झिनी स्याउ खेती भएको रावत परिवारको ५२ घरपरिवार ऐडी ७ परिवार रोकाया ७ परिवार दमाई ५ घरपरिवार र पाण्डे परिवार ७ जना गरि जम्मा ७८ जनाको स्याउ र ओखर दुबै खेती गरिएको छ। केही बोटामा स्याउ रुखमा रहेका छन। केहि निकाले छानामा राख्ने गरेको छ। झाना नजिकै भएको स्याउ संरक्षणमा रहेका छन छाना भन्दा टाढा रहेको स्याउ बादर, चराचुरुङ्गी र मान्छेले चोरेर खाने गरेको रावतले बताउनुभयो।

स्याउ बारीमा वर्षौंदेखि फल्ने भएपनि बजारीकरण नपाउदा कृषक घाटा व्यहोर्नुपरेको छ। वर्ष हुने खौ मेला जति बेच्ने गरिन्छ त्यहिनै हो आम्दानी अरु बाकी स्याउ गाउँ घरमा स्याउ कुइएर फाल्ने गरिन्छ। स्याउ खेतीबाट आम्दानी स्रोत घटदै आइरहेको छ। जतिको स्याउ फल्ने गरिन्छ त्यतिनै बिक्रीवितरण हुने हो भने कृषकलाई स्याउ खेतिमा चासो रहनेछ।अहिलेसम्म स्याउ ढुवानीमा कुनै ठाउँ बाट सहयोग नपाएको रावतले बताउनुभयो।

  • सेती कर्णाली खबर
  • आइतवार, अशोज ७, २०८० 0५:0९

प्रतिक्रिया

तपाइको प्रतिक्रिया दिनुहोस्

Your email address will not be published. Required fields are marked *

हामी तपाईंको इमेल अरू कसैसँग साझा गर्दैनौं।

नेपाल अपडेट

छुटाउनुभयो कि?

logo बालबालिकाको अधिकार तथा हकहितको संरक्षण गर्न सरकार प्रतिबद्ध छः प्रधानमन्त्री Avatar photo नेपाली पत्र शुक्रबार, २०८० भदौ २९ गते, ११:१७ मा प्रकाशित राजनीति 3 Shares facebook sharing buttontwitter sharing buttonsharethis sharing button     काठमाडौँ । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले बालमैत्री वातावरणमा बालबालिकाको अधिकार तथा हकहितको संरक्षण, संवर्द्धन, सम्मान, प्रवर्द्धन र परिपूर्ति गर्न सरकार प्रतिबद्ध रहेको बताएका छन् ।  राष्ट्रिय बाल दिवस, २०८० का अवसरमा आज शुभकामना दिँदै उहाँले संविधान, बालबालिकासम्बन्धी कानुन र नीतिमा भएका कानुनी, नीतिगत र संस्थागत व्यवस्था कार्यान्वयन गर्न सरकार अग्रसर रहेको बताए । विशेष संरक्षणको आवश्यक भएका बालबालिकाको संरक्षण र संवर्द्धन गर्न सम्बन्धित स्थानीय तहबाटै वैकल्पिक हेरचाह र परिवारिक सहयोग गर्नु राज्यको दायित्व भएको उल्लेख गर्दै प्रधानमन्त्री दाहालले तीनै तहका सरकारले यस्ता बालबालिकाका लागि लगानी वृद्धि गर्न आवश्यक रहेको बताए ।  प्रधानमन्त्री दाहालले बालबालिकाको पोषण, शिक्षा, स्वास्थ्य, संरक्षण र सहभागिताजस्ता आधारभूत बाल अधिकारसहित सबै प्रकारका बाल अधिकारको संरक्षण र संवर्द्ध्न गर्न÷गराउन सङ्घीय सरकार, प्रदेश सरकार र स्थानीय तहलाई आगामी वर्षदेखि थप लगानीका योजना र कार्यक्रम तर्जुमा गरी बालबालिकामा लगानी वृद्धि गर्न अपिल गरेका छन् । बाल यौन दुव्र्यवहार, बालबालिकाविरूद्धको हिंसा, बालविवाह, बालश्रम, बालबालिकाको बेचबिखन तथा अनधिकृत ओसारपसारजस्ता घृणित कार्यहरू हुन नसक्ने घरपरिवार, समुदाय, समाज र सिङ्गो नेपाल राष्ट्र निर्माण गर्नु हामी सबैको साझा दायित्व र कर्तव्य भएको उनको भनाइ छ ।  “यसका लागि तीनै तहका सरकारी तथा गैरसरकारी संस्थागत बाल संरक्षण संयन्त्रहरू, राष्ट्रिय बाल अधिकार परिषद्, प्रदेश बाल अधिकार समिति र स्थानीय बाल अधिकार समितिहरूको संस्थागत स्रोतसाधनको विकास गरी क्रियाशील बनाउनुपर्दछ”, प्रधानमन्त्री दाहालले भने ।  बालबालिकाको सर्वाङ्गीण विकासका लागि सङ्घ, प्रदेश तथा स्थानीय तहमा रहेका निकाय, बालबालिकाका क्षेत्रमा कार्यरत दातृ निकाय, राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय गैरसरकारी सङ्घसंस्थालगायतलाई अनुरोध गर्दै उनले बाल अधिकारको संरक्षण तथा प्रवरद्धनका लागि थप क्रियाशीलताका साथ कार्य गर्न आग्रह गरेका छन् ।  प्रधानमन्त्री दाहालले राष्ट्रिय बाल दिवसका अवसरमा सम्पूर्ण बालबालिकाको सुखी, खुसी, समृद्ध र बालमैत्री जीवनयापनको कामना गर्दै उत्तरोत्तर प्रगति र उज्ज्वल भविष्यको शुभकामना व्यक्त गरेका छन् । ‘बालबालिकामा लगानीः सुनिश्चित भविष्यको थालनी’ नाराका साथ आज ५९औँ राष्ट्रिय बाल दिवस विविध कार्यक्रमका साथ देशभरि मनाइँदै छ ।
logo बालबालिकाको अधिकार तथा हकहितको संरक्षण गर्न सरकार प्रतिबद्ध छः प्रधानमन्त्री Avatar photo नेपाली पत्र शुक्रबार, २०८० भदौ २९ गते, ११:१७ मा प्रकाशित राजनीति 3 Shares facebook sharing buttontwitter sharing buttonsharethis sharing button काठमाडौँ । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले बालमैत्री वातावरणमा बालबालिकाको अधिकार तथा हकहितको संरक्षण, संवर्द्धन, सम्मान, प्रवर्द्धन र परिपूर्ति गर्न सरकार प्रतिबद्ध रहेको बताएका छन् । राष्ट्रिय बाल दिवस, २०८० का अवसरमा आज शुभकामना दिँदै उहाँले संविधान, बालबालिकासम्बन्धी कानुन र नीतिमा भएका कानुनी, नीतिगत र संस्थागत व्यवस्था कार्यान्वयन गर्न सरकार अग्रसर रहेको बताए । विशेष संरक्षणको आवश्यक भएका बालबालिकाको संरक्षण र संवर्द्धन गर्न सम्बन्धित स्थानीय तहबाटै वैकल्पिक हेरचाह र परिवारिक सहयोग गर्नु राज्यको दायित्व भएको उल्लेख गर्दै प्रधानमन्त्री दाहालले तीनै तहका सरकारले यस्ता बालबालिकाका लागि लगानी वृद्धि गर्न आवश्यक रहेको बताए । प्रधानमन्त्री दाहालले बालबालिकाको पोषण, शिक्षा, स्वास्थ्य, संरक्षण र सहभागिताजस्ता आधारभूत बाल अधिकारसहित सबै प्रकारका बाल अधिकारको संरक्षण र संवर्द्ध्न गर्न÷गराउन सङ्घीय सरकार, प्रदेश सरकार र स्थानीय तहलाई आगामी वर्षदेखि थप लगानीका योजना र कार्यक्रम तर्जुमा गरी बालबालिकामा लगानी वृद्धि गर्न अपिल गरेका छन् । बाल यौन दुव्र्यवहार, बालबालिकाविरूद्धको हिंसा, बालविवाह, बालश्रम, बालबालिकाको बेचबिखन तथा अनधिकृत ओसारपसारजस्ता घृणित कार्यहरू हुन नसक्ने घरपरिवार, समुदाय, समाज र सिङ्गो नेपाल राष्ट्र निर्माण गर्नु हामी सबैको साझा दायित्व र कर्तव्य भएको उनको भनाइ छ । “यसका लागि तीनै तहका सरकारी तथा गैरसरकारी संस्थागत बाल संरक्षण संयन्त्रहरू, राष्ट्रिय बाल अधिकार परिषद्, प्रदेश बाल अधिकार समिति र स्थानीय बाल अधिकार समितिहरूको संस्थागत स्रोतसाधनको विकास गरी क्रियाशील बनाउनुपर्दछ”, प्रधानमन्त्री दाहालले भने । बालबालिकाको सर्वाङ्गीण विकासका लागि सङ्घ, प्रदेश तथा स्थानीय तहमा रहेका निकाय, बालबालिकाका क्षेत्रमा कार्यरत दातृ निकाय, राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय गैरसरकारी सङ्घसंस्थालगायतलाई अनुरोध गर्दै उनले बाल अधिकारको संरक्षण तथा प्रवरद्धनका लागि थप क्रियाशीलताका साथ कार्य गर्न आग्रह गरेका छन् । प्रधानमन्त्री दाहालले राष्ट्रिय बाल दिवसका अवसरमा सम्पूर्ण बालबालिकाको सुखी, खुसी, समृद्ध र बालमैत्री जीवनयापनको कामना गर्दै उत्तरोत्तर प्रगति र उज्ज्वल भविष्यको शुभकामना व्यक्त गरेका छन् । ‘बालबालिकामा लगानीः सुनिश्चित भविष्यको थालनी’ नाराका साथ आज ५९औँ राष्ट्रिय बाल दिवस विविध कार्यक्रमका साथ देशभरि मनाइँदै छ ।